Çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığını etkileyen en önemli faktör hiç kuşkusuz içinde bulunduğu aile ve aileyle kurduğu ilişkidir. Ebeveyn-çocuk arasındaki ilişkinin önemi kadar anne babanın kendi aralarındaki ilişki de çocuğun psikolojisi özgüvenli kendisini ifade edebilen sağlıklı çocuklar olması üzerinde belirleyici bir rol oynamaktadır.
Çocuk yetiştirirken anne baba tutumları, çocuğun duygu-düşünce-davranışları özgüvenli olması üzerinde etkilidir. Örneğin yeni doğan bir bebek kendisiyle, dünyayla ve gelecekle ilgili herhangi bir düşünceye sahip değildir. Çocuğun, beslenme, barınma, sevilme gibi temel ihtiyaçları karşılandığı takdirde, çocuk kendisini değerli, sevilmeye layık, insanları ve dünyayı güvenilir bir yer olarak algılamaya başlar. Ancak bu ihtiyaçları karşılanmaz ise, çocuk kendisini değersiz, çevreyi ve dünyayı tehlikeli ve güvenilmez bir yer olarak görmeye başlar. Yani çocuğun kendisine ve insanlara yönelik algısını, özgüvenli kendisini ifade edebilen çocuklar olması ebeveynleriyle kurduğu ilişki temeline dayanır. Yetişkinlik döneminde kurduğu diğer ilişkiler de bu referans noktası üzerinden şekillenir. Bu sebeple ebeveyn-çocuk arasında kurulan ilişki ne kadar besleyici ise, gelecekte çocuğun kuracağı ilişkiler de o ölçüde sağlıklı olacaktır.
Peki, bizler ebeveynler olarak özgüvenli, kendisini ifade edebilen çocuklar nasıl yetiştirebiliriz?
Çocuğunuzla konuşurken onu ilgiyle dinleyin. Güçlü iletişim veözgüvenli çocuk yetiştirmenin temeli , iyi bir dinleyici olmakla mümkündür.
- Çocuğunuzu tanımak için onun gelişim dönemleri hakkında bilgi sahibi olun.
- Çocuğunuzun ihtiyacının farkında olun ve onların kendi ihtiyaçlarına sahip çıkmalarını sağlayın (doydum dediğinde zorla yedirmemek gibi).
- Çocukların dünyasını anlamak için olaylara onların gözünden bakmayı deneyin.
- Oyun çocuğun bilişsel ve duygusal gelişimi için oldukça önemlidir. Onların bu gelişimini destekleyecek özgüvenli kendisini ifade edebilen sağlıklı çocuklar olabilmeleri için eğitici oyun ve oyun materyalleri seçin.
- Ailece oynanan bir oyun, aile üyeleri arasında güçlü iletişimi destekler. Haftanın belli günlerini oyun oynamak için planlayın.
- Unutmayın özgüvenli kendisini fade edebilen sağlıklı bir çocuk, çatışmadan uzak bir ev ortamında mümkündür. Çözüm bulamadığınız ilişki problemlerinizde destek almaktan çekinmeyin.
Handan Erdoğan, Uzman Klinik Psikolog
