Teknoloji bağımlılığı gündem olarak çocuk gelişimi nin yanı sıra sağlık eğitim gibi bir çok alanda dikkatleri üzerine çeken konulardan birisidir. Bilhassa son yıllarda ve pandemi döneminde bir çok alanda olduğu gibi eğitim alanında da teknoloji adaptasyonu gerekliliğinin ortaya çıktığı bu süreçte teknolojiye bağlı olarak geçirdiğimiz zamanın artması bizleri bağımlı olup olmadığımız konusunda sorgulamaya sevk etmektedir. Peki, bizler ve çocuklarımız teknoloji bağımlısı mı oluyoruz?
Bu konuda sağlıklı cevaba ulaşabilmek adına bağımlılık tanımımızın ne olduğunu gözden geçirmemiz gerekmektedir. Literatür de bağımlılık kişilerin sosyal, fiziksel ve ruhsal anlamda sağlığına zarar vermekle birlikte işlevselliğinin önüne geçtiği halde kişilerin engel olamadığı ve yapmak için aşırı istek duyduğu bir durumdur. Bağımlılık son derece geniş ele alınabilecek bir kavramdır fakat konumuz olan teknoloji bağımlığı ise sosyal medya bağımlılığı, internet bağımlılığı, oyun bağımlılığı, cep telefonu bağımlılığı (nomofobi) olmak üzere bir çok alt başlık içermektedir.
Her teknoloji kullanan kişinin bağımlı olduğunu söylemek ne kadar yanlış olacak ise teknolojinin faydasız ya da kaçınılacak birşey olduğunu düşünmek de o kadar yanlış olacaktır.Burada dikkat edilmesi gereken önemli ve başlıca nokta teknoloji ile nasıl vakit geçirdiğimiz olmalıdır. Bir araştırma için saatlerini internette geçiren ile alışveriş sitelerinde dolaşan bir tutulamayacağı gibi teknolojik imkanları kullanarak dil öğrenen ile sezon sezon dizi izleme durumu bir tutulamayacaktır. Çocuklarımız açısından düşündüğümüzde ise şiddet ve uygunsuz görüntüler içeren oyunlarla eğitici içerikleri olan oyunlar da bir tutulamaz. Teknoloji kullanımının kaçınılmaz olduğu günümüz dünyasında teknolojiyi çocuklarımız açısından maksimum fayda elde edebilecekleri şekilde kullanmaları için yönlendirmeliyiz. Ekrandan veya internet ortamından uzak tutmak yerine onlara belirlediğimiz uygun olan sürelerde eğitici yönü olan güvenilir içerikler sunarak teknoloji ile olan zamanlarını verimli ve üretken hale dönüştürebiliriz. Teknoloji ile birlikte çocuklarımızın hayatına giren dijital içeriklerin aslında sanılanın aksine bir çok araştırmada gerek uzamsal zekaya gerek ise bilişsel esnekliğe ve bunlarla birlikte çoklu dikkat geliştirmeye olan bir çok kanıtlanmış faydası bulunmaktadır.
Çocuklarımızı tamamen teknolojinin bir parçası olan ekran ve internet gereklerinden uzak tutmamız mümkün olmadığı gibi gerekli de değildir çünkü onlar teknoloji çağı çocuklarıdırlar. Yapmamız gereken; rol model olarak, doğru kullanımı öğreterek, onların ekran karşısında geçirdiği süreyi verimli ve üretken hale çevirmektir. Eğer ki çocuklarımıza teknolojiyi doğru kullanmayı amaçları doğrultusunda bir araç olarak kullanabilmeyi öğretirsek onları öz-denetim becerileri noktasında da destekmiş oluruz. Çocuklarımıza her aracın doğru ve faydalı bir şekilde kullanılması gerektiği bilincini aşılayabilmeliyiz. Bıçağın yanlış kullandığımızda kesici ve bize zarar verebilecek bir yönü olması gibi doğru kullandığımızda ise insanları besleyecek yemekleri hazırlamaya faydalı bir araca dönüşebilmesi örneğinden yola çıkabiliriz. Teknoloji kullanımı da iki yönlü olup iyi bir şekilde değerlendirebilirsek bizlere faydalı olacağından bahsedebiliriz.
Psikolojik Danışman
F. Betül Ergün
